James Webb, devasa yıldız tozu dalgalarını fotoğrafladı
JWST, Cygnus takımyıldızında yaklaşık 5 bin ışık yılı uzaklıkta bulunan Wolf-Rayet 140 (WR 140) isimli ikili yıldız sistemini gözlemledi.
Bu sistem, bir Wolf-Rayet yıldızı ve bir OB yıldızından oluşuyor. Her iki yıldızdan gelen güçlü yıldız rüzgarları, her 7,93 yılda bir yıldızların birbirine en yakın pozisyona geldiği “enberi” noktasında çarpışıyor. Bu çarpışmalar sonucunda karbon açısından güçlü toz halkaları oluşuyor.
JWST, TOZ HALKALARINI GÖZLEMLEDİ
JWST, WR 140’ı 2016’daki son geçişinden yaklaşık 5,5 yıl sonra görüntüledi. Yaklaşık 14 ay sonra tıpkı sistemi tekrar gözlemleyen JWST, toz halkalarının nasıl genişlediğini ortaya koydu.
Yeni çalışmanın baş muharriri Emma Lieb, “Teleskop bu toz kabuklarının gerçek olduğunu doğruladı ve bilgileri ayrıyeten toz kabuklarının dengeli süratlerde dışarı yanlışsız hareket ettiğini ve inanılmaz derecede kısa vakit dilimlerinde gözle görülür değişimler ortaya koyduğunu gösterdi” dedi.
GÖZLE GÖRÜLÜR DEĞİŞİMLER
Astronomik objelerin bu kadar kısa vakit ölçeklerinde değişim göstermesi azdır. WR 140’ta ise her sekiz yılda bir, yıldız rüzgarları çarpıştığında, birkaç ay boyunca karbon açısından varlıklı toz halkaları oluşuyor ve bu halkalar JWST tarafından gözlemlenebiliyor.
Bu yeni sonuçlar, WR 140 üzere devasa ikili yıldız sistemlerinin cihandaki toz fabrikaları olarak potansiyel rollerine ışık tutuyor. WR 140’ın ürettiği toz halkaları, bilinen öbür tüm toz oluşturan WC sistemlerinin kapsamını aşıyor.
WR 140’ın yüz binlerce yıl içinde muhtemelen on binlerce toz kabuğu üreteceği varsayım ediliyor. Bu toz, yıldız oluşumunda değerli bir rol oynuyor.
GÜNEŞ SİSTEMİMİZDEN DAHA BÜYÜK
Halkaların birbirinden yaklaşık 1,4 trilyon km uzakta olduğu varsayım ediliyor. Bu, Güneş sistemimizin boyutundan çok daha büyük.
WR 140, karbon açısından güçlü toz kabuklarının oluşumunu incelemek için doğal bir laboratuvar misyonu görüyor. JWST, bu süreci daha yeterli anlamak için WR 140’ı izlemeye devam edecek.
