Rize’deki heyelan ders oldu: Hasarlı evini yıkmayan tapu alamayacak
Şiddetli yağışların tesirli olduğu Rize’de en büyük tehlike heyelan…
Her yağmur yağdığında gözler zirvelere, dere yataklarına ve heyelan riski olan dik yamaçlara çevriliyor.
Bu alanlarda her ne kadar devlet tedbirini almaya çalışsa da yeniden de kaçak yapı için teşebbüsler de vatandaşlar tarafından sürdürülüyor.
Hal bu türlü olunca da en ufak bir yağışta yamaçlardan kopan topraklar, derelerin getirdiği pislik yahut zirvelerde yağmura doymuş topraklar yürekleri ağızlara getiriyor.
KULLANMAYA DEVAM ETTİLER
Rize’de afet riski taşıyan alan olarak ilan edilen ve hatta bu alanlarda yer alan meskenlerine karşı konut dahi alan birtakım hak sahipleri o alanlarda bulunan konutları terk etmemekte geçmişte direndi.
Kimi meskenler terk edildi, metruk bir hal aldı, kimi konutlar hak sahipleri tarafından “Çay dönemi kullanıyoruz” denilerek kullanılmaya devam etti.
AYNI BÖLGEDE İKİNCİ HEYELAN
Rize’nin Çayeli ilçesi Derecik köyünde 15 Temmuz 2021 tarihinde yaşanan heyelan ve seller sonrası köydeki yamaçta bulunan 2 mesken heyelanlı alan üzerinde bulunduğu için tahliye edilerek boşaltıldı. Tıpkı bölgede son olarak geçtiğimiz 21 ekim 2024 tarihinde tekrar heyelan meydana geldi. Yaşanan heyelandan 3 yıl evvel tekrar bir heyelan sonrası boşaltılan 2 mesken ve etrafındaki 10’larca dönüm çay bahçesi adeta dereye aktı. Bölgenin daha evvel afet riski alan olarak ilan edilmesi ve meskenler için tahliye kararı verilmesi can kaybının yaşanmasını önlese de alanda bulunan 2’şer katlı 2 bina büsbütün heyelanın altında kalması “Heyelanlı alanlardaki tahliye edilen konutların yıkılması” zaruretini beraberinde getirdi.
DERECİK KÖYÜ’NDEKİ HEYELAN İBRET OLDU
Vali İhsan Selim Baydaş “Bakanlığımız buradaki hadise üzerine Türkiye genelinde bir genelge gönderdi. AFAD’ımız, devletimiz bir yerde afet riski görüyor ve bir konutun boşaltılmasını istiyorsa o bireylere, o vatandaşımıza hak sahibi olarak bir konut yapıyor ve teslim ediyor. Bundan sonra o konut teslim edilirken evvelki konutunu boşaltmayana konutun anahtarı ve tapusu teslim edilmeyecek. Uygulama artık bu formda gerçekleşecek. Bir kişi hak sahibi olarak konut sahibi olduğunda yeni konutu teslim edilirken eskisini yıkayacak, teslim edecek, ondan sonra anahtar ve tapu alacak” dedi.
“BİN 800 KONUT TESLİM EDİLDİ”
Geçmişten bugüne Rize genelinde bin 800 adet afet riski nedeniyle hak sahiplerine mesken dağıtıldığının altını çizen Baydaş “Yaklaşık bin 800 adet civarında geçmişte bu formda bu durumda olanlar. O genelge yayınlandıktan sonra bir toplantı yaptık. Onlarında da derecelendirmesini yapıyoruz. Çok eski olanlar var, onlarla ilgili afet bölgesi ilan edilmesi ile ilgili süreci denetim ediyoruz, meskenlerin durumlarına bakıyoruz. Birtakımı kağıt üzerinde görünüyor ancak sahiden metruk durumda.
Bazısı da vatandaşımız ‘Bu duruyor ancak benim bunu yıkmaya imkanım, gücüm yok’ diyor. Kimilerinde da vatandaşımız ‘Ben bunu yalnızca çay toplamak için gittiğimde kullanıyorum. Zira etrafında çaylağım var’ diyor. Onunla ilgili de çok süratli süreç yapacaklarımız var.
Arada bir geçiş süreci tanıyacaklarımız olacak ve aslında süreç yapmamıza gerek kalmayan, ya vatandaşımızın kullanmadığı yahut metruk hale gelmiş olanlar var. O süreci de işleteceğiz inşallah” tabirlerini kullandı.
EVİNİ YIKMAYAN TAPUYU ALAMAZ
Hiç kimsenin hayatını riske atamayacaklarını bu nedenle “Evini yıkmadan tapuyu alamaz” kuralının odunsuz uygulanacağın vurgulayan Baydaş “Bu husus çok kıymetlidir. Devletimiz bir yere ‘Burası afet bölgesidir ve buradan burada oturmaması lazım gelir’ dediğinde aslında o vatandaşımız için bir konut tahsis ediyor. Bizim öbür tarafı keyfi kullanımda kullanmaya devam etmememiz lazım.
Çünkü afet bölgesi ilan edilmiş bir yer. Geçtiğimiz günlerde yaşadık. Biz oradaki hayati tehlikeyi göz önüne alamayız. Vatandaşımızın hayati tehlikesini göz önüne alamayız. Bununla ilgili de süreci başlattık, yürütüyoruz inşallah” formunda konuştu.
